farkındalık
Haftanın Tefekkürü
Sarılma Meditasyonu
14.02.2022
Bugün Sevgililer Günü. Ama birçoğumuz ona artık Sevgi Günü diyoruz. Her günü, her an’ı her saniyeyi, nefes, niyet, düşünce, beden ve eylem bütünlüğünde, saf sevgi ve şefkati kabul ederek ve paylaşarak geçirmemiz dileğiyle..
Bu sevgi ve sevme gününü onurlandırmak için bu haftanın tefekkürü ol’arak “sarılma meditasyonu” pratiğini öneriyorum. Bu sevgili Thay (Thich Nhat Hanh) tarafından ol’uşturulmuş bir meditasyon. Sevgili Thay, onun öğretisi ve benim bu öğreti ile temasım hakkında henüz yazmadım. Bu şimdilik kalbimde ve ruhumda demlenmekte.. Bu paylaşımın en doğru zamanda çıkacağına eminim. Sevgili Thich Nhat Hanh gerçek bir Zen Ustasıdır lakin kendine hiçbir zaman Usta demez ve öğrencileri tarafından Thay (Öğretmen) ol’arak çağrılmayı tercih ederdi. Benim anlayışımda Sevgili Thay dünyaya iki ana hediye bahşetti. Bunlardan birincisi dünyevi ol’aylar (sosyal adalet konuları ki bunun içine çevre bilinci, GAIA ile ilişkimiz de giriyor) ile ilgilenen ve bunu uyanık, tarafsız ve şefkatli bir bilinç hali ve kavrayışla hayata alan bir Budizmi getirdi. İkinci hediyesi de Zen Budizminin bir çok temel öğretisini “mindfulness” kavramından yararlanarak şarkılar, okumalar, küçük bilinç dörtlükleri (Gathas) ve kaligrafi ile “Batı”nın günlük hayatına sunması idi. Ve bunu seküler (dini bir bağlamdan bağımsız) bir şekilde, bir çok yörenin kendi dilinde ve öğretiyi yalınlaştırarak ama basitleştirmeden yaptı. Dolayısıyla sevgili Thich Nhat Hanh Budist öğretilerin temel bilgeliğini seküler ve günlük hayatta kolaylıkla uygulanabilecek şekilde zerafet, güzellik, bilgelik ve şefkatle aktardı. Bilgiyi zerafet ve mecazi bir uslupla öğretmek / paylaşmak Zen üsluplu resimler, kaligrafi ve mimaride de görülebilir. Bu eserlerde de ol’duğu gibi Zen öğretisinde bilgiler çoğu zaman mantık kullanan zihinle değil ve hatta mantık zihnini mecaz, önseziler ve Koan isimli bilmeceler aracılığıyla devre dışı bırakarak aktarılır. Japonların Sakura’ya (kiraz çiçeklerine) duydukları derin sevgi ve saygı da bundandır. Çünkü Sakura geçiciliğin güzel zarif bir hatırlatıcısıdır. Kiraz çiçekleri bütün güzellikleri ile cömertçe açarlar. Dokunulmak, görülmek ve sevilmek için. Ve ilk yağmurlarla da kaybolurlar.
Ben öğretilerin günlük uygulamalarını Sevgili Thich Nhat Hanh ve Hintli Kadın Budist Ustası Sevgili Dipa Ma’dan öğrendim ilk. Kendisi de bir ev kadını, anne ve eş ol’an Dipa Ma, ondan öğrenmek isteyen birçok ev kadını anne kadına ev işlerini yaparken, süt emzirirken ve çocuklara bakarken pratik yapmayı öğretir. Bunların hepsini birer farkındalık pratiği ol’arak hayata alıp manevi yollarında hayatın içinde yürümelerine destek verir. Ne de ol’sa meditasyon ve farkındalık / bilinçlenme yolculuğu sadece formel meditasyon veya yoga, qiqong gibi farkındalıkla hareket ettiğimiz zamanlara özgü değildir, bir çok günlük aktivitimize ve gittikçe hayatın tümüne uyanık ve şefkatli bir odakla yaklaşabilmek çok değerli. Benim MBSR (Farkındalık Temelli Stres Azaltma Eğitimi) hocam Wolfgang Schrõder’in dediği gibi farkındalık önce bağımsız adalar gibi ve ilk zamanlar birer ikişer ada görünüyor okyanusta. Ama zamanla, pratiğe devam ettikçe ve derinleştikçe bir de bakıyorsunuz adalar birer takımada ol’uşturmuş :)
“Oradasın biliyorum ve bu beni çok mutlu ediyor” – Thich Nhat Hanh Kaligrafisi
Sevgili Thich Nhat Hanh’ın sunduğu günlük pratiklerdem biri de sarılma meditasyonudur. Kendisi bunu kendi deneyiminden ol’uşturduğunu söyler. ABD’de iken bir kadın pratisyen onu bir konuşma için davet etmiştir. Geldiğinde mi dönerken mi kadın Thay’e sarılmak ister. Bir rahip ol’an ve sarılmaya çok alışık ol’mayan Thay ise bedeninin bu sevgi niyetiyle yapılan temasta katılaşmış ol’duğunu gözlemler. Ve “çamur yoksa nilüfer de ol’maz” diyen ve iyi bir pratisyenin ızdırap ve zorlukları her daim sevgi, şefkat ve anlayışa dönüştürebileceğini söyleyen Thay bu hayat deneyiminden bir meditasyon ol’uşturur. Sarılma anında kendimizi an’a getirip bu sevgi anını tamamen bilinçle, sevgiyle, şükranla yaşayabilmemiz için geliştirilmiş bir meditasyondur bu. Sarılma meditasyonu aynı zamanda birisi ile barışmak, ilişkimize tekrar başlamak ve şifalanmak için de uygulanabilir. Peki nasıl yapacağız bunu? Önce sarılacağımız kişi, hayvan dostumuz, ağaç dostumuzdan izin alıyor veya onun gönüllü ol’duğundan emin ol’uyoruz. Bu, hayvan, bitki, çocuk ve yetişkin tüm odakları için gerekli. Sonra sevdiğimizin varlığını sevgi ve neşe ile onurlandırarak onu içimizden gelirse hafif eğilerek (ellerimizi de dilersek Gasho pozisyonunda birleştirerek) selamlayabiliriz. Ve bu ana ve bu birlikteliğe gelmek için üç derin nefes alıyoruz keyifle. Sonra ellerimizi açıp o kişiyi, hayvan dostumuzu, ağacı kucaklıyoruz. Sarılmayı üç nefes alış ve üç nefes veriş süresince devam ettiriyoruz. İlk nefeste kendimizin şu anda burada ve hayatta ol’duğumuzun farkında varıp mutlu ol’uyoruz. (“Burada seninleyim ve çok mutluyum”). İkinci nefeste o kişinin, hayvan veya bitki dostumuzun burada, anda ve hayatta ol duğunun farkına vararak mutlu ol’uyoruz (“Sen şu an burada benimlesin ve ben çok mutluyum”). Üçüncü nefeste ise ikimizin de şu an burada, bu dünyada, bu hayatta ve birlikte ol’duğumuzun farkına vararak neşe ve şükranla doluyoruz (“İkimiz de buradayız ve ben bundan dolayı çok mutluyum, şükran doluyum”). Bundan sonra nazikçe sarılmayı sonlandırabilir ve yine içimizden geliyorsa ellerimizi birleştirerek diğer kişiye, hayvan dostumuz ya da ağaca selam vererek teşekkür edebiliriz. Sevgili Thich Nhat Hanh sevdiğimize verebileceğimiz en değerli hediyenin varlığımız ol’duğunu söyler. Orada değilsek nasıl sevebiliriz ki? Ve tüm benliğimizle bilinçli bir şekilde oradaysak bizimle ol’an için ne büyük bir hediye. Covid zamanında çoğumuz insani temaslardan, sarılmaktan, öpmekten çekindik. Ve bize bunları yapmamamız öğütlendi. Bu da birçoğumuza çok zor geldi. O sıralarda yurtdışına giden bir arkadaşım sarılmayı çok özlediğini söylediğinde ona ağaçlara sarılabileceğimizi söylemiştim. Aşağıda müzisyen Tom Rosenthal in Covid kapanma döneminde yaptığı bir müzik videosunu bulabilirsiniz.. Kendisi insanlardan sarılma anlarını çekip ona göndermelerini istiyor. 600 kişi video gönderiyor. Ve işte ortaya çıkan naif, duygusal videoklip. Bu kısa ve keyifli meditasyonu (sarılma meditasyonunu) bu hafta bol bol uygulamanız dileğiyle. Uygulayınca da lütfen aşağıya not bırakın. Plum Village sitesinde sarılma meditasyonu ve başka meditasyonların açıklamalarını bulabilirsiniz. Aşağıda Plum Village’te yaşayan Budist rahip Phap Lai’ın bu meditasyonu çocuklarla paylaşımını izleyebilirsiniz.Tüm niyetlerimin, düşüncelerimin, duygu ve eylemlerimin şimdi, tümden ve kalıcılıkla saf sevgi şefkat ve şükranla kapsanmasının niyetindeyim.
AyşeHaftanın Tefekkürü
İçimde ne benden ilgi bekliyor?
07.02.2022
Haftanın Tefekkürüne hoşgeldiniz..Türkçe’ye Arapçadan girmiş ol’an tefekkür etmek (ingilizcesi ile contemplation), bir olguyu derinden düşünmek, incelemek anlamına geliyor.
Bu haftaki davet Kışın enerjisinden yararlanarak, sakince, zerafet ve neşe ile içimizde neyin ilgi ve bakım istediğine eğilmek..
Kadim kültürler doğanın ritimleri ile daha uyum içinde, hayvanların, bitkilerin, dağların, denizin, bulutların, yıldızların döngüleri, stratejileri ve varoluş biçimlerinden bilgelik edinirlerdi. Taoizm bu öğretilerden biri. Taoizme dayalı Qiqong’ta her biri birer mevsim element organ enerji ve hareketle eşleşen hayvan formlarında hareket biçimi / varoluş formları vardır (ör: kaplan, ejder, yılan kaplumbağa, turna gibi)
Kış içe dönüş zamanıdır. Sonbaharda ürünler hasat edilip depolandıktan sonra ritm yavaşlar. Ağaçlar yapraklarını döber ve enerjilerini içe, ana gövdeye /merkeze çekerler, bazı hayvanlar kış uykusuna yatar ve toprak, içindeki tohumları beslerken dinlenmeye geçer. Doğa içe döner ve enerjisini toplarken biz modern ve postmodern :) insanlar koşturmaya devam ederiz. Bedenimiz zihnimiz ruhumuz bize yavaşlamak, dinlenmek ve enerji toplamak için sinyaller verse de, Noel ve Yeni Yıl gibi izin verilen aralar dışında olağan koşturmamıza tam hız devam ederiz
Baharın başlangıcına yaklaşıyoruz. Geçtiğimiz hafta, 02 02 2022 gününde ve Keltlerin ışığı ve umudu KUTladıkları Imbolc bayramında, sevgili arkadaşım ve meslektaşım Orla O’Sullivan ile Noble friendship with the Body: A Springtime Session to nourish peace, healing and hope atölye çalışmasını kolaylaştırdık. Türkiye, İtalya ve Almanya’dan katılan güzel insanlarla birlikte bedenimizle ilişkimiz üzerine beraber düşündük ve baharın gelişi ile bedenimizle yeni başlangıçları birbirimizle paylaştık. Tüm renkleriyle baharın gelmesine beş kala bu haftanın daveti önce Kıştaki bize bir göz atmak. Madem Kış içe dönüşü, tefekkürü (derinden bakışı) ve enerjimizi toplamamızı destekliyor, bu haftanın tefekkürü de “bu kış ve şu anda içimde ne ilgi ve bakım istiyor?” ol’sun o zaman. Buradaki “ilgi göstermek,” ona nazikçe ve şefkatle ilgimizi yönlendirmek anlamında. Tıpkı Küçük Prensin gülüne gösterdiği sevgi ve özen gibi.Doğa hiç bir zaman telaşlı hareket etmez ama yapılması gereken her şey de yerine getirilir.. Lao Tzu, Tao Te Ching
Küçük Prens için gülü biricikti, ona sevgi ve özenle bakar, Dünyada iken onu özlerdi. Siz de zihninize, bedene, enerjetik bedene, ilişkilerinize, eviniz ve işinize, toplumla ve gezegenle ilişkinize bu şekilde, nazik ve şefkatli bir dikkatle yönlendiğinizde, neler sizden bakım ve özen istiyorlar?Yaşadığın yerdeki insanlar,” dedi küçük prens, “bir bahçede beş bin gül yetiştiriyorlar, ama asıl aradıklarını bulamıyorlar yine de…Ve aradıklarını tek bir gülde bulabilirler. Küçük Prens, Antoine de Saint-Exupéry
PRATİK
Biraz ara verin ve nefesinize dönün (derin nefes alın ve onu yavaşça verin). Küçük bir gülümseme gelebilir dudaklarınıza. İyi gelecekse elinizi kalbiniz ya da alt karın bölgenize koyun.. Dikkatinizi, farkındalığınızı içeri döndürün ve şu soruları sorun:-Bedenimin Bahara hazırlanması, canlanması ve yeni başlangıçlar yapabilmesi için neye ihtiyacı var? Organlarım ve omurgam şu an nasıllar? Onlara nasıl özen gösterebilirim? Organlarıma ve omurgama gülümser, teşekkür eder ve onlara bana ve bedenin tümüne dair mesajlarını sorarsam ne diyorlar? -Zihnimin ne tür bir bakıma ihtiyacı var? Hangi düşünceler, duygular benden ilgi ve bakım bekliyor? Onlara nasıl özen gösterebilirim? Bilincimde yer alan ve benim enerjimi tüketen, yararlı / erdemli eylemlere yol açmayan hangi negatif tohumlar (negatif düşünce ve duygular) benden ilgi bekliyor şu an? Ve bilincimde yer alan pozitif tohumları (bana ve başkalarına faydalı ol’an ve enerji, neşe, sevgi ve şefkat getiren düşünce ve duyguları) nasıl besleyebilir, onları ilkbahara nasıl hazırlayabilirim? -Ve enerjim. Hayat enerjimin dengeli ve canlı ol’ması için neye özen göstermeliyim? -İlişkilerim: Dünya / Gezegen ile ilişkim dürüst ve doğru mu? Sevdiklerimle, arkadaşlarımla, iş arkadaşlarımla toplumla ve toprak ana ile ilişkimde hangi konular benden ilgi ve özen istiyor?Bu soruları farklı günlerde, günün farklı zamanlarında sorup gelen içgörüleri sevgiyle toplayabilirsiniz. Küçük bir tohumun toprağın altında korunaklı bir şekilde, toprağın, minerallerin, yağmurların ve güneşin sıcaklığından nasıl beslendiğini hayal edin. Onun büyümek ve tüm kuvveti ile toprağı delip çıkmak için tüm enerjisini toplamaya ihtiyacı var. Bizlerin de öyle. Derinden bakarak, neyin ilgi ve özen istediğini ve tam ol arak nasıl bir bakım gerektiğini kavrarsak, zihinimiz, bedenimiz, enerjimiz ve ruhumuzun beslenecekleri şartları ol’uşturabiliriz. Yeni fikirler ve ilham için zemini hazırlamış ol’uruz böylece. Hepimize besleyici sevgi dolu bir hafta dilerim. Deneyimlerinizi paylaşın lütfen.
Haftanın Tefekkürü
Birlikte, İlintili Varol’uş
24.01.2022
Bundan sonraki her hafta haftaya beraber bir tefekkürle başlamayı öneriyorum. Türkçe’ye Arapçadan girmiş ol’an tefekkür etmek (ingilizcesi ile contemplation), bir olguyu derinden düşünmek, incelemek. Davetim bir temayı alıp, ona ait düşünceleri, kavramları alıp kalbimize koyabiliriz, hafta boyunca orada demlensinler, pişsinler.. Bakalım bu hafta bu konuda bize ne hediyeler gelecek? Gülümseyerek bu içgörüleri toplayabiliriz, eş zamanlılıklara şaşırarak..
Bu haftanın tefekkürü ol’arak, burada sevgili Thay (Thich Nhat Hahn)’ın zarif kaligrafisi ile temsil edilen ve onun öğretilerine dayanan “birlikte, ilintili varol’ma” kavramını öneriyorum. 22 Ocak 2022 günü fiziksel formundan ayrılan Sevgili Thay’e öğretileri, bütüne hizmeti ve bana tüm kattıkları için sonsuz teşekkürlerimle bu paylaşımı yapıyorum.
“Varız” yerine “Birlikte varız” (We inter-are) Thay’in İngilizce’de ol’uşturduğu bir terim. Biz tüm diğer yaşam formları ile birlikte var ol’abiliyoruz. Güzel dünyamız, ToprakAna, Güneş, Ay ve Yıldızlarla.. Bu sembolik soyut bir benzetme değil bir gerçeklik. Bedenlerimizin varol’uşu bir çok galaksinin yıldızların ortaya çıkışı ve kayboluşu ile ilintili. Yıldızların mirasını hücrelerimizde, DNA’mızda taşıyoruz.
Her birimiz biz/kendimiz ol’mayan taraflardan ol’uşuyoruz. Ayşe “var ol‘uyor” çünkü ebeveynleri, ataları, yediği sebzeye düşen Güneş, bedenini besleyen mineraller ve vitaminler, toprağa bir tohumu bırakan kuş ve onu sulayan çiftçi “var ol’dular.” Ebeveynlerini, atalardan bir tanesini, Güneşi, kuşu, çiftçiyi, suyu, mineral ve vitaminlerden birini çıkartalım Ayşe “varol’muyor.” Ayşe’nin aldığı her nefes başka insanlar, hayvanlar, ağaçlar tarafından solunuyor, bulut ol’uyor, yağmur ol’uyor ve belki çay ol’arak geri dönüyor. Her birimiz için de bu böyle..
Gelin bu hafta diğer tüm canlı formları ve cansız formlarla beraber (ilintili) varol’uşumuzu tefekkür edelim. Edelim ki ayrı ol’duğumuz, yalnız ol’duğumuz ve bağımsız bir benlikten ibaret ol’duğumuz yanılsamasını derinden görüp, ondan özgürleşebilelim. Çoğumuzun çok insani sorunlarından biri ol’an bağımlılık (sosyal medya bağımlılığı ya da ilişkilerde ve ilişkiye bağımlılık) bu yalnızlık, ayrılık yanılgısından kaynaklanıyor ol’abilir. O zaman biz de bu hafta birlikte varol’uşu neşeyle tefekkür edelim. Ne dersiniz? Yorum ve deneyimlerinizi lütfen paylaşın.
Sevgili Thay (Thitch Nhat Hahn)ın hayatı ve eserleri hakkında bilgiye Plum Village sitesinden erişebilirsiniz.